Dziś przed wartosławską świetlicą mieszkańcy postawili rzeźbę autorstwa Eugeniusza Tacika. Jest to element projektu „Wartosław – Wioska Czterech Kultur” wdrażanego przez Lokalną Grupę Działania „Puszcza Notecka”, do której należy Gmina Wronki.
9 marca odbyło się szkolenie dla wartosławian na temat wiosek tematycznych. Program szkolenia obejmował: uwarunkowania tworzenia wizerunku wioski tematycznej, analizę lokalnych uwarunkowań oraz mapę zasobów, współpracę lokalnej społeczności i jej ról w procesie budowania oferty. Kolejne warsztaty w Wartosławiu odbędą się we wtorek, 14 kwietnia, o godzinie 16.00.
Dlaczego Wartosław jest „wioską czterech kultur”?
Wartosław jest wsią o krótkiej, ale ciekawej, wielokulturowej historii. Wartosław (lub dawna niemiecka nazwa Neubrück) powstał jako miasto i leżał na ważnym trakcie handlowym. Do zasiedlenia miasta, jego założyciel ściągał Niemców (w początkowym okresie istnienia miasta stanowili większość mieszkańców). Znaczną część stanowili również Żydzi i Polacy. Każda z narodowości miała w miejscowości swój kościół (zbór, dom modlitwy) i cmentarz, które – z wyjątkiem mojżeszowego domu modlitwy – przetrwały do naszych czasów i są pielęgnowane przez mieszkańców wsi. Fakt przetrwania tych obiektów w dobrym stanie, wyróżnia Wartosław spośród innych miejscowości w regionie.
Czwartą kulturę stanowiła kultura łużycka. W pobliżu dzisiejszej wsi zachowało się cmentarzysko kultury łużyckiej. Jest to największe cmentarzysko z tego okresu w okolicy, co świadczyło o chowaniu zmarłych z okolicznych, mniejszych osad. W niedalekim sąsiedztwie, zapewne nad jeziorem, musiała znajdować się osada łużycka. Podczas prowadzonych w 2008 r. prac wykopaliskowych znaleziono unikatowy, drugi w Polsce, grób odlewnika, wyposażony w narzędzia do wytopu żelaza.
Dodatkowym atutem wsi, który niewątpliwie miał pewien wpływ na osadzanie się tutaj ludności, było i nadal jest, jej położenie. Wieś leży na skraju Puszczy Noteckiej, nad rzeką Wartą (stąd też jej nazwa) i Jeziorem Pożarowskim. Ukształtowanie terenu miało duży wpływ na życie mieszkańców i funkcjonowanie ówczesnego miasta. Poszczególne fragmenty miejscowości miały swoje lokalne nazwy – niemiecko- i polskojęzyczne – które, w mowie mieszkańców wsi, funkcjonują do dziś. Jako że było to miasto (zabudowa historyczna – ulicówka), w pamięci mieszkańców pozostały również dawne nazwy ulic.
Z historią Wartosławia wiążą się również liczne podania i legendy, przekazywane z pokolenia na pokolenie. Legendy te często odnoszą się do dawnych mieszkańców, przedstawicieli różnych narodowości.
Źródło: wronki.pl