Odsłonięcie tablicy pamiątkowej na skwerze Stanisława Zgaińskiego

Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-19 – Koło Wronki, Zarząd Osiedla Zamość, Urząd Miasta i Gminy Wronki oraz Wroniecki Ośrodek Kultury – Muzeum Ziemi Wronieckiej zapraszają na uroczystość upamiętniającą osobę Stanisława Zgaińskiego – komendanta AK, nauczyciela, artystę – w 70. rocznicę śmierci.

Uroczystość odbędzie się 13. października br. (poniedziałek).

Program:
godz. 17.00 – Odsłonięcie tablicy pamiątkowej na skwerze Stanisława Zgaińskiego – Wronki os. Zamość, ul. Łąkowa
godz. 18.00 – Otwarcie wystawy „Stanisław Zgaiński 1907-1944” – Muzeum Ziemi Wronieckiej, ul. Szkolna 2

W wigilię Święta Edukacji Narodowej, w asyście pocztów sztandarowych, przedstawicieli organizacji i zaproszonych gości, przed tablicą dowódcy wronieckiej AK, artysty i pedagoga, oddamy również hołd harcerzom wronieckiej drużyny Szarych Szeregów oraz wszystkim żyjącym i zmarłym nauczycielom.

Autobus:
O godz. 16.30 na placu przy OPS we Wronkach (ul. Mickiewicza ) będzie podstawiony autobus dla chętnych, po uroczystości autobus przywiezie gości do muzeum.

Stanisław Zgaiński
Stanisław Zgaiński urodził się 28 kwietnia 1907r. w Kruszewie pod Czarnkowem. Po ukończeniu Seminarium Nauczycielskiego pracował jako nauczyciel w Kaźmierzu, a później w Szamotułach. W 1934r. zawarł związek małżeński z Ludwiką z d. Gorzelniak, również nauczycielką. W 1938r. Ludwika Zgaińska rozpoczęła pracę w Publicznej Szkole Powszechnej Żeńskiej we Wronkach, co było powodem sprowadzenia się państwa Zgaińskich do Wronek.

Stanisław Zgaiński działał w szamotulskim Klubie Literacko-Artystycznym „Wietrzne Pióro”, był artystą samoukiem. Jego ulubioną formą artystycznej wypowiedzi była grafika, a szczególnie drzeworyt. Zasłynął jako jeden z najwybitniejszych twórców exlibrisów.

W 1939 r. został powołany do wojska. Trafił do 57. pułk piechoty w Poznaniu, z którym brał udział w walkach nad Bzurą. Dostał się do niewoli. Podczas pobytu w obozie jenieckim nawiązał kontakt z ruchem konspiracyjnym i został zaprzysiężony do Związku Walki Zbrojnej (później Armia Krajowa).

Po powrocie rozpoczął działalność konspiracyjną, przybierając pseudonim „Klon”. Z jego inicjatywy w Szamotułach i Wronkach powstały komórki AK, których członkowie działali na terenie powiatu i w rejonie nadnoteckim.

8 sierpnia 1944r. w zakładzie zbrojeniowym „Dr. Ludwig Koch K. G. Bremę” Stanisław Zgaiński został aresztowany. Trafił do więzienia w Szamotułach a następnie został przeniesiony do Poznania, Żabikowa i ostatecznie do obozu koncentracyjnego Gross-Rosen (obecnie Rogoźnica koło Strzegomia). Do obozu dotarł pobity przez Gestapo z uszkodzonym kolanem.

Stanisław Zgaiński zmarł w obozie Gross-Rosen 14 października 1944 r. a jego prochy zostały rozsypane na tamtejszych polach. Mimo straszliwych tortur nie wydał ani jednego z członków AK.

11 maja 1995 r. Stanisław Zgaiński został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Armii Krajowej przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsę.

(Exlibris – Znak własnościowy danego egzemplarza, książki najczęściej ozdobny, wykonany w technice graficznej, z imieniem i nazwiskiem właściciela księgozbioru.)